Re-Save, Yenilenebilir Enerji Kaynakları projesi çerçevesinde, çalışma toplantılarının sonunda, Çevre ve Yaşam Bilimleri Üniversitesinde, yenilenebilir enerji kaynakları alanlarında yapılan bilimsel çalışmaları inceleme şansı bulduk.
Dünyanın artan nüfus ve konforuna bağlı olarak, enerjiye olan talep artışını karşılamak için fosil yakıtlar üzerindeki baskı, beraberinde ciddi çevre sorunları yaratmaya başlamıştır. Yaklaşık yüz elli yıl önce yoğunlaşan sanayi yatırımları, son elli yıllarda yaşam konforuna yapılan yatırımlar elektrik ihtiyacını üç-dört kat artırmıştır. Buna bağlı kömür, doğalgaz ve petrol tüketimi artarken, havadaki karbondioksit oranı % 0.037'den % 0.04'e yükselmiştir. Dolayısıyla daha çevreci enerji kaynaklarından yararlanmak zorunluluk haline gelmiştir. Kaldı ki fosil yakıt kaynakları önümüzdeki kırk elli yıl içinde tükenecek olan kaynaklardır.
Üniversitede önce biyomass kaynakların enerjiye çevrilmesiyle ilgili çalışmaları inceledik. Fark ürün atıklarının hem biyogaz hem de katı yakıt değerlerinin belirlenmesi amacıyla tesis edilen laboratuarda çalışmaları gözden geçirdik. Çiftlik gübresi ve tarımsal ürün atıklarının biyogaz tesislerinde değerlendirilmesi, elektrik üretiminde kullanılması ve gazı alınmış materyalin şerbetinden ayrılarak tarımda kullanılması üzerine güzel çalışmalar yapılıyor. Şerbet humik asit olarak, katı kısmı ise kompost olarak çok kıymetli materyaller. Yapılan çalışmalarda, biyogaz veriminin ürün türüne göre değiştiği, sap, saman ve dal, yaprak gibi budama artıklarının alevsiz yakma ünitelerinde yakılarak elektrik üretilmesinin daha verimli olduğu tespit edilmiş. Biyogaz üretiminde ise, mısır, şeker sorgum gibi enerji bitkilerinden yararlanma temelinde hem arazi, hem de laboratuar çalışmaları yoğun bir şekilde devam ediyor.
Mazot üretiminde atık yağlardan yararlanma konusunda önemli çalışmalar yürütülüyor. Yine dünya pazarlarında ucuz olan palm yağından biyodizel elde etme çalışmalarında önemli mesafeler alınmış. Neredeyse bire-bir mazot elde edilebiliyor. Düşük miktarlarda etanol ve gliserin ilavesiyle bir litre atık yağdan bir litre mazot elde edebiliyorlar. Audi firması iki tane motor hediye etmiş. Onlar da motorun biyodizel kaynağına göre performansını artırmaya çalışıyorlar.
Laboratuar çalışmalarının en ilginci rüzgar enerjisiyle ilgili çalışmalardı. Her ne kadar Ziraat Üniversitesi ise de, rüzgarın verimini artırmada önemli çalışmalar yapılıyor. Mesela yapay rüzgar oluşturarak kurdukları düzenekte, çift pervaneli tribünlerde verimi on katına çıkarmışlar. Yine bizim bacalara, soba borularının ucuna taktığımız döner duman ve koku çekicilerden oldukça yüksek verim elde edildiğini tespit etmişler.
Elevatörden akan suyun elektrik üretiminde kullanılması ve güneş enerjisi panellerinin verimlerinin artırılması, tüm bu sistemlerin birbirine kombine edilerek verimliliklerinin artırılması üzerine yaptıkları çalışmalar daha da ilginçti. Yeni başladıkları bu çalışmalardan henüz sonuç alamamışlar ama ümit var sonuçlar alacakları kesin görünüyor. Yıllar öncesinde Karadenizli köylülerimizin cin fikirleri burada laboratuara, bilimsel çalışmalara taşınmış. Araştırma ve geliştirme çalışmalarına daha sürdürülebilir destekler vermemiz gerekiyor demek ki.