Ramazan ayını bitirmek üzereyiz, önümüzde bizi bekleyen bayram var.
Toplumsal birlikteliğimiz ile bütünlüğümüzün bir simgesi olan ve Bayramın vazgeçilmezi ise bayram ziyaretleri. Akraba ve komşuları bir araya getiren bayram ziyaretlerinin ise vazgeçilmezi meşhur Türk mutfağına özgü lezzetlere sahip tatlılarımız ile ikram edilen şekerler. Özellikle çocukların her kapıyı çalarak topladıkları, çeşitli renk ve ambalajlarda cezbedici şekerler.
Ramazan ayı boyunca yavaşlayan metabolizmamızı yormadan daha sağlıklı nasıl beslenmeliyiz sorusunun cevabı ise nasıl olmalı?
Sağlığın korunması ve geliştirilmesinde hayatımızın her döneminde yeterli ve dengeli beslenme en önemli faktörlerden biridir. Ancak, Ramazan ayı boyunca oruç tutan kişiler, günlük öğün sayısını azaltmaları ve beslenme düzeninde meydana gelen değişiklikler nedeniyle, bayramda normal yeme düzenine geçtiklerinde psikolojik olarak daha fazla yemek yeme eğilimine girmektedirler. Kimi kişiler hala kendilerini oruç tutuyor zannederken, kimi kişiler ise 'oruç bitti şimdi yeme zamanı' diyerek aşırı miktarda besin tüketirler. Bayram sonrası aşırı yemek yeme ile bazı problemler kaçınılmaz olur. Bunların en önemlisi hazımsızlık ve mide problemleridir. Ayrıca, gelenek üzere bayramda tatlı tüketimi de artmaktadır. Bayramda birdenbire aşırı yemek yemek, şeker, çikolata, ağır hamur işleri ve diğer tatlıları aşırı tüketmek, sindirim sisteminde ve diğer organlarda çeşitli rahatsızlıklara yol açacaktır. Vatandaşların bu nedenle bayram ziyaretlerinde sunulan ikramlara dikkat etmeleri gerekmektedir. Ramazan bayramı ve sonrasında sağlıklı beslenmeye yönelik öneriler aşağıdaki gibi olabilir.
Bayramda ve bayram sonrası sağlıklı beslenme önerileri
1. Yaşamın her döneminde yeterli ve dengeli beslenme sağlığın korunması için esastır. Bu nedenle, dört besin grubunda bulunan çeşitli besinler en az 3 ana ve 2 ara öğünde yeterli miktarlarda alınmalıdır. Süt grubunda yer alan süt, yoğurt, et grubunda yer alan et, tavuk, yumurta, peynir, kuru baklagiller, sebze ve meyve grubu ve tahıl grubuna giren ekmek, bulgur, makarna, pirinç vb. besinlerin her öğünde yeterli miktarlarda tüketilmesi önerilmektedir. Bu genel öneri doğrultusunda ramazan ayı sonrası yavaşlayan metabolizmamızın hızını dengelememiz hususunda hazırlayacağımız besinlere dikkat etmelisiniz.
2. Bayram için çok özel yağlı hamurlu yiyecekler hazırlamayı tekrar gözden geçirmelisiniz.
3. Hafif bir kahvaltı ile güne başlanmalı ve gün boyu öğün atlanmamalıdır. Metabolik dengemizi sağlamamızda en önemli faktörlerden biri bu durumdur, bu konuya olabildiğince özen göstermelisiniz.
4. Ramazan bayramı boyunca tatlı, çikolata tüketimine dikkat edilmeli, çevrenin ısrarcı tutumlarından ve aşırı yeme eğiliminden mümkün olduğunca uzak kalınmalıdır. Eğer tatlı tüketmek çok isteniyorsa hamurlu, şerbetli tatlılar yerine sütlü tatlılar tercih edilmelisiniz.
5. Bayram süresince ve bayramdan sonra da sıvı alımı arttırılmalıdır, günde yaklaşık 1.5- 2 litre su içilmelidir, sıvı tüketimini artırmak amacıyla öğünlere ayran, komposto gibi sıvı gıdalar eklenmelisiniz.
6. Ramazan ayı süresince oruç tutma nedeniyle yaşanan kabızlık gibi bazı sindirim sistemi rahatsızlıklarının önlenmesi açısından mevsiminde bol sebze ve meyve tüketimi önemlidir. Yetişkin bireylerin imkanlar dahilinde günde 5 porsiyon sebze ve meyve tüketmeleri önerilmektedir. Özellikle mevsimine özgü meyvelerin tüketimine özen göstermelisiniz.
7. Şeker, kalp ve yüksek tansiyon hastaları ile kronik hastaların, sürdürdükleri diyete bayram süresince de özen göstermeleri önemlidir. Ayrıca, 0-12 yaş grubu bebek ve çocukların, büyüme ve gelişime katkısı olmayan, boş kalori kaynağı şeker ve şekerli besinlerden uzak tutulmalısınız, bu tür besinlerin tüketiminden sonra diş temizliğine özen göstermelisiniz.
8. Özellikle yaşlılar ve tansiyon hastalarının gün boyu kahve ve çay tüketimlerine dikkat etmeleri, bitki çaylarını tercih etmeleri, günde 2 fincandan fazla kahve tüketmekten kaçınmaları önerilmektedir. Ziyaretler esnasında tükettiğiniz içeceklere ve sayılarına dikkat etmelisiniz.
9. Ramazan boyunca önerilen sahur yemekleri ramazan sonrası gece yemek sekline dönüştürülmemelidir. Mümkünse gece belli bir saatten sonra yemek yenmemeli şayet tüketecek iseniz gece öğününde meyve, yoğurt gibi besinlerin tüketimini tercih edilmelisiniz.
10. Şeker ve şekerli ürünleri satın alırken Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'ndan izinli olmasına, son kullanma tarihi geçmemiş ve ambalajı bozulmamış olmasına dikkat etmelisiniz.
Hepinizin iyi ve sağlıklı bir bayram geçirmesi dileği ile beraber yapılan sohbetlerin keyfini çıkarmaya çalışın.
Burcu AKSOY