TABİT 16`NCI YAŞINI KUTLUYOR

2004 yılında henüz 22 yaşında hayata geçirdiği tarımda dijitalleşmeye öncülük eden Tabit Kurucusu / Ashoka Fellow - Sosyal Girişimci, Sosyal Girişimcilik Uzmanı Tülin Akın ile röportaj gerçekleştirdik. Keyifle okumanızı diliyoruz.

21.10.2020 12,628 okunma

Tabit 16'ıncı Yaşını Kutluyor

Tabit 16'ncı yılını kutluyor. 2004 yılında henüz 22 yaşında hayata geçirdiği tarımda dijitalleşmeye öncülük eden Tabit Kurucusu / Ashoka Fellow - Sosyal Girişimci, Sosyal Girişimcilik Uzmanı Tülin Akın, Dünya'nın ilk Akıllı Köy'ünü kurmasının yanında sosyal girişimcilik alanında da gündemde olan başarılı kadın girişimcilerimizden biri. Akın ile genç girişimcilere yol gösterecek bir röportaj gerçekleştirdik. Keyifle okumanızı diliyoruz.

Öncelikle sizi, dijital girişimcilere öncülük eden bir kişi olarak tanıyoruz. Sizi yeni tanıyacaklar için kısaca kendinizden bahseder misiniz?

Çiftçilerin yeni bilgilere ve teknolojiye erişim zorluğundan yola çıkarak 20 Ekim 2004'te TABİT'in ilk projesi olan tarim.com.tr'yi 22 yaşında üniversitede öğrenciyken kurdum. Daha sonra bilgisayar ve internete erişim zorluğundan yola çıkarak yeni bilgi ve tarımsal teknoloji ile ilgili konuları Pazar fiyatı ve çiftçiliği etkileyen hava olaylarını gönderen bir SMS servisi geliştirdim. Şu anda 1,5 milyon abonesi olan Vodafone Çiftçi Kulübü'nün bir parçası. Daha sonra köy köy dolaşan bir eğitim ve bilgilendirme organizasyonu yaparak bin nüfusun üzerindeki tarım ve hayvancılık yapan her yerde etkinlikler gerçekleştirdik. Gördük ki çiftçiler gördüğü ve daha önce uygulanmış teknikleri ve teknolojileri bilgileri sadece örnek alıyor; risk almaktan haklı olarak kaçınıyor. O zaman Akıllı Köy projesi aklımıza geldi ve 2015 yılında da hayata geçirmek için Aydın ilini merkez alarak, Vodafone Akıllı Köy'ü hayata geçirdik. Yaptığımız bu çalışmalar Sosyal Girişimcilik alanında özellikle yurtiçi ve yurtdışında büyük ilgi gördü. Türkiye'de Cumhurbaşkanımızdan İş'te Kadın Ödülü alırken, Dünya'da World Ekonomik Forum Schwab Foundation'dan yılın en başarılı Sosyal Girişimcileri arasında seçildim ve başka birçok ödüle de layık görüldüm.

2004 yılında, ülke internet teknolojisiyle tam olarak tanışmadığımız bir dönemde henüz bir üniversite öğrencisiyken kurduğunuz bir web sitesi ile çiftçilere yönelik dijital bir ürün pazarlama imkanı sağladınız. 16 yılda teknoloji alanında çok büyük gelişmeler yaşandı. Bize çiftçilerin gözüyle biraz o dönemden ve yaşadığınız gelişmelerden bahseder misiniz?

Çiftçiler ilk olarak iyi bir şey yapılıyor ama biz 'yapamayız' düşüncesine kapıldılar. Bilgisayar bilmeleri gerekecek, internet bilmeleri gerekecek; 2004 yılı internet henüz yaygın değil. Akıllı telefonlar, sosyal medya hiçbir şey yok. Çiftçiler çocukları aracılığı ile internet kafelerden ürünlerinin ilanlarını veriyorlardı. Sonra SMS ile bilgi alıp ürünlerinin ilanlarını göndermeye başladılar. Şimdi ise Tabit Akıllı Çiftçi Uygulaması'ndan ürünün fotoğrafını çekip ilanlarını hem sitelerde hem de uygulamalarda yayımlanmasını sağlıyorlar. Hal fiyatları borsa fiyatlarını devlet destekleri hibelerini hava durumlarını takip ediyorlar. Akıllı Köy'e gelip yeni teknolojiler hakkında bilgi alıyorlar.

Çiftçilerin kar marjının düşmesindeki ya da tarım ürünlerinin hak ettiği pazarı bulamamasının etkenleri sizce nelerdir?

Çiftçilerin üzerinde çok sorumluluk olması. Hem planlama bekleniyor hem üretim, hem pazarlama, hasat, lojistik. Çiftçilerin üretim yapması çok önemli. Diğer sistemlerin gelişmesi ve çiftçiye hizmet eder hale gelmesi gerekiyor.

TABİT Projelerinin çiftçilere tanıdığı imkanlar neler?

Tarimsalpazarlama.com'dan ürününü satabilir, tarim.com.tr'den gündemi takip edebilir. Yine Vodafone Çiftçi Kulübü 2434 servisi ile SMS ten gündemi takip edebilir, Pazar fiyatları, hibe ve desteklerden haberdar olabilir. TABİT Akıllı Çiftçi Uygulaması'ndan ürününe özel danışmanlık veya direk Ziraat Mühendisleri ile iletişim kurabilir, online tüm tarımsal bilgilere erişebilir. Yine ürünü buradan da satabilir. Akıllı Köy'e gelerek yeni üretim teknik ve teknolojileri hakkında bilgi alabilir ve uygulama yapabilir.

16 yıl sonra tarımda teknolojinin kullanılması devlet tarafından da desteklenen ve projeler üretilen bir alan haline geldi. Bu konuda siz öncü oldunuz diyebiliriz. Bu konuda ne düşünüyorsunuz, biraz geç kalınmadı mı?

Belki de biz çok erken başladık ama 16 yıl da sürmemeliydi. Evet Tarım ve Orman Bakanlığı'nın Tarımda Teknoloji ve Dijitalleşme'ye önem vermesi yeni yeni gündeme geliyor. Dijital Pazar bile kuruldu. Aslında bir sosyal girişimci olarak tüm bu gelişmeler misyonumuzu gerçekleştirdiğimiz ve başarıya da ulaştığımızın göstergesi. Bir sosyal girişimcinin en büyük hedefi yaptıklarının devlet politikası haline gelmesi denilebilir yani sistemi dönüştürmek için attığımız adımlar tamamen işe yaramış; emekler boşa gitmemiş. Zaman alsa da başarıya ulaşılmış demektir.

Akıllı Köy'ü biraz daha açabilir miyiz? Burada çiftçiler birebir tarımsal teknolojilerle tanıştı dediniz. Burada uygulanan teknolojilerden bahseder misiniz?

Burada 200 kişilik bir konferans salonumuz var çiftçilerimiz burada Dünya'nın tarımdaki geleceği, iklim değişikliği ve etkileri ile ilgili bilgiler alıyorlar. Yeni nesil üretim alanları ve uygulanan teknolojileri tek tek görerek deneyimliyorlar. Dijital yaprak, topraksız üretim, dijital böcek tuzağı, yapay zekalı sulama sistemi, akıllı mera, toplu sağım sistemi, erken uyarı sistemi, güneş enerjili kurutma sistemi, sera sensörü gibi teknolojileri görürken bir yandan da incir de telli terbiye sistemi, yakın dikimli zeytinlik ve badem, yüksek tel üzüm bağı, malçlama, solarizasyon gibi teknik ve düzenleri de görmüş oluyorlar.

2020 yılına geldiğimizde tarımda dijitalleşme diğer adıyla Akıllı Tarım Kentleri de şu anda bir devlet projesi. Bu bağlamda Vodafone Akıllı Köy bu projede örnek oldu diyebilir miyiz? Yeni projeleriniz var mı?

Türkiye'deki ilk Akıllı Tarıma dayalı çiftçilik sistemi olduğu için tabi ki Akıllı Köy'in Akıllı Tarım Kentleri projesine örnek olduğunu düşünüyoruz. Bu da çok gurur verici. Yeni projelerimiz, Tarım ve Teknolojiye dayalı Kolej tarzı çocuk ve genç eğitimleri, illerin teknolojiye dayalı kırsal kalkınma projeleri ve çöl iklimine sahip ülkelerde teknolojiye dayalı tarım yapılabilir mi? Oradaki halk çiftçi olabilir mi? Bu başlıklar üzerine çalışmalar yapmak ve bunların hepsi adım atılmış projeler. Yani okul belli, il belli ülke belli projeler.

Özellikle kadınlarımız tarımda arka planda ama etkin olduğunu düşünürsek sosyal hakları ve yaşam kalitelerinin yükseltilmesiyle ilgili neler yapılmalı?

Tarım sektörü kadın ve erkeğin eşit katılımı olduğu tek sektör. Ancak eşit sosyal haklara sahip olduğu bir sektör değil maalesef. Bugüne kadar yaptığımız çalışma ve etkinliklerde teknolojiye kadınların ilgisinin daha fazla olduğunu gözlemledik. Bu da iş ağırlığının kadının üzerinde olmasından işini kolaylaştıracak teknolojileri istemesinden. Tabi ki tarım emekçisi kadınları ev hanımı olarak saymamamız ve emek hakkının verilmesi gerekir. 'Çiftçiyim' diye gururla söylemeliler. Yaşam kalitelerinin ise yine teknolojinin imkanlarından yararlanarak yükseleceğini düşünüyorum. Örneğin sabah akşam sağım yapan bir kadın evinden ayrılamaz köyünden çıkamaz. Ancak toplu sağım sistemleri bu sorunu çözüyor. Bir de örneğin 5 ineğe bakabilecekken 15 ineğe bakabilecek zamanı oluyor ve ekonomik olarak da güçleniyor.

Birçok dalda uluslararası ödüller aldınız. Başarılarınızın kaynağı nedir? Genç girişimcilerimize ne tavsiye edersiniz? Hedefe ulaşmanın anahtarı nedir?

Tek tavsiyem var her zaman Hayal Et! Harekete Geç! Sabret!

Son olarak, bir kadın bir eş ve bir anne olarak Tülin Akın'ın, bu kadar yoğun iş temposunun dışında da üretken bir kadın olduğunu biliyoruz. Hobileriniz neler özel hayatınızda neler yapıyorsunuz?

Bir adam, eş ve baba olarak diye başlayan erkeklere sorulan bir soru yok bu nedenle bunu belirtmek çok anlamsız ancak bir insan olarak hobi olarak değil de hayatın yemek yemek, su içmek gibi bir parçası olarak kitap okurum. Resim yapmayı, şarkı söylemeyi severim. Keşif seyahatlerini severim. Bilmediğim bir yere gitmek yolumu kaybetmek, planlamadığım bir yerde farklı bir yemek yemekten çok keyif alırım. Başkalarının bana sürpriz yapmasından hiç hoşlanmasam da hayatın sürprizlerini seviyorum.